Morawka raz jeszcze

[Zbigniew Tyminski]

Czesc!
Jarek ma dostepne artykuly na temat Moravki z ostatniego numeru
Meteoritics & Planetary Science (z informacjami na temat elipsy rozrzutu
tego deszczu) :

"W Meteoritics sa cztery duze artykuly naukowe poswiecone
Moravce, lacznie 72 strony. Raczej ciezko sie je czyta.
Najciekawszy dla nas jest ostatni artykul pt."The Moravka fall:
Meteoroid dynamics and fragmentation in the atmosphere",
poniewaz zawiera szacunki/obliczenia na temat procesu rozpadu
bolidu Moravka na fragmenty i dalej ich spadku na ziemie.
Na podstawie zdjec wideo i danych sejsmicznych (?) oszacowano,
ze Moravka rozpadla sie na grubo ponad 100 fragmentow, najpierw
na wysokosci ok.45km nastapil rozpad na 10 fragmentow po
100-200kg kazdy, potem na wysokosci 37-29km te fragmenty
rozpadly sie mniejsze (cascade fragmentation). To rzeczywiscie
widac na zdjeciach, a poszczegolne kawalki zostaly nawet
ponumerowane. Podczas fragmentacji niektore okazy zostaly
rozrzucone na boki (achieved lateral velocities) z predkoscia
do 300m/s i w ten sposob powstala dosc spora elipsa rozrzutu.
W sumie szacuje sie, ze na ziemie spadlo kilkaset (!) meteorytow
o lacznej masie ok.100kg (masa poczatkowa 1500kg, srednica
ok.1m, predkosc 22,5km/s - tyle bylo kiedy meteoroid wszedl
do atmosfery nad poludniowa Polska). Najwiekszy okaz, ktory
wyladowal moze miec 8kg.
W jednym z artykulow jest tez bardzo interesujacy obrazek
przedstawiajacy elipse rozrzutu i sugerujacy gdzie jeszcze nalezy
prowadzic poszukiwania. Na elipsie zaznaczono 6 odnalezionych
meteorytow oraz 3 miejsca, w ktorych - uwaga - slyszano efekty
dzwiekowe spadku, ale nie widziano zeby cos spadlo. Prawdopodobnie
w tych miejscach nie bylo juz efektow wizualnych, swiecenia itp.
(dark flight) spadajacych kamieni, poniewaz byly nisko nad ziemia
i musialy spasc gdzies niedaleko.
Czeka mnie bezsenna noc, dlugo potrwa zanim odcyfruje reszte
informacji.
Abstrakty artykulow sa chyba dostepne na http://meteoritics.org


Trzeba bedzie pojechac do tej Morawki?

Jezeli ktos jest zainteresowny xerem lub skanem to Jarek sluzy
wybranymi fragmentami.

Zibi pozdrawia :)